Tekst

Poznaliście już kilka podstawowych czynności, teraz jednak pora na rozszerzenie znajomości słownictwa. Zobacz na poniższe wyrażenia. Wysłuchaj ich. Po jednorazowym wysłuchaniu, odsłuchaj jeszcze raz i powtarzaj za lektorem.

Han jobber. – On pracuje

Han arbeider. – On pracuje.

Han begynner. – On zaczyna.

Han betaler. – On płaci.

Han forklarer. – On wyjaśnia.

Han forst?r. – On rozumie.

Han forteller. – On opowiada.

Han f?r. – On dostaje, otrzymuje.

Han glemmer. – On zapomina.

Han g?r. – On idzie.

Han handler. – On robi zakupy.

Han kj?per. – On kupuje.

Han henter. – On bierze, sięga po coś.

Han hjelper. – On pomaga.

Han kj?rer. – On prowadzi samochód.

Han kommer. – On przychodzi.

Han lager. – On przygotowuje.

Han l?per. – On biegnie.

Han selger. – On sprzedaje.

Han sier. – On mówi.

Han sitter. – On siedzi.

Han leser. – On czyta.

Han h?rer. – On słucha, słyszy.

Han heter. – On nazywa się.

Han reiser. – On podrózuje.

Han bor. – On mieszka.

posłuchaj

Teraz odsłuchaj poniższy tekst. Następnie przeczytaj go samodzielnie. Potem znów odsłuchaj, zwracając uwagę na wymowę słów, które sprawiły Ci kłopot.

Jeg heter Kristina. Jeg jobber p? skolen. Jeg begynner p? jobb klokka 8 hver dag. Jeg sitter i klassen med elevene mine. Jeg er spanskl?rer. Jeg snakker mye i klassen og jeg forklarer spansk gramatikk. N?r elevene ikke forst?r, m? jeg forklare igjen.

 

Jeg forteller ogs? mye om Spania og spansk kultur. Vi leser ofte spanske eventyr og vi leser mye. Jeg sier ofte at de m? h?re p? spanske CD-er, radio eller tv programmer som er p? spansk. Vi h?rer ofte spanske CD-er i klasserommet.

 

Av og til reiser jeg til Spania. Det er veldig spennende.

posłuchaj

W powyższym tekście jest zawarta połowa poznanych dziś przez Ciebie czasowników. Aby oswoić się z nimi, przeczytaj je ponownie i staraj się je zapamiętać.

Oto kilka nowych wyrażeń:

Jeg jobber p? skolen. – Pracuję w szkole.

Jeg begynner p? jobb klokka 8 hver dag. – Zaczynam pracę o 8 każdego dnia.

Jeg sitter i klassen med elevene mine. – Siedzę w klasie z moimi uczniami.

Jeg er spanskl?rer. – Jestem nauczycielem/nauczycielką hiszpańskiego.

Jeg snakker mye i klassen. – Mówię wiele w klasie.

Jeg forklarer spansk gramatikk. – Wyjaśniam hiszpańską gramatykę.

N?r elevene ikke forst?r ? – Kiedy uczniowie nie rozumieją …

… m? jeg forklare igjen. – Muszę wyjaśniać ponownie.

Jeg forteller ogs? mye om ? – Opowiadam także dużo o ?

spansk kultur ? hiszpańska kultura

Vi leser mye. – Czytamy dużo

Jeg sier ofte at ? – Ja mówię często, że ?

De m? h?re p? spanske CD-er. – Oni muszą słuchać hiszpańskich CD.

Eller tv programmer som er p? spansk. – Lub hiszpańskich programów, które są po hiszpańsku.

Vi h?rer ofte ? – My słuchamy często …

Av og til – czasami

Av og til reiser jeg til Spania. – Czasami jeżdżę/podróżuję do Hiszpanii.

Det er veldig spennende. – To jest bardzo ekscytujące.

Odsłuchaj dialogów a następnie przeczytaj je głośno.

posłuchaj  

posłuchaj  

posłuchaj  

Znaczenie słów i zwrotów w dialogach poznałeś w części TEKSTY oraz w poprzednich lekcjach. Jeśli rozumienie powyższych dialogów sprawi Ci problem, wróć do nich ponownie po nauczeniu się słówek do dzisiejszych zajęć z działu SŁOWNIK.

W dzisiejszej porcji gramatyki dalsza część dotycząca czasu teraźniejszego. Dziś dowiesz się między innymi, jak tworzy się czas teraźniejszy.

Skoro już wiesz, kiedy możesz użyć czasu teraźniejszego, przechodzimy do kolejnych ważnych informacji o czasie teraźniejszym.

Forma czasu teraźniejszego w języku norweskim jest taka sama dla wszystkich osób. Oznacza to, że nie ma tu, tak jak w języku polskim, odmiany czasowników, np. robię, robisz, robi, robimy, robicie, robią.

W języku norweskim każde z tych słów brzmiało by tak samo. Ciągle mówilibyśmy: gj?r, gj?r, gj?r, gj?r itd.

Dlatego też, bardzo ważne jest, aby wraz z odmienianym czasownikiem, używać odpowiedniego zaimka osobowego. Nie ma innego sposobu w języku norweskim, aby wyrazić, kto wykonuje daną czynność. Zatem, wskazujemy na konkretną osobę, mówiąc: jeg gj?r, du gj?r, han gj?r itd.

Dla przykładu odmienimy przez osoby czasownik: czytać.

? lese ? czytać

Widzisz więc, że bez użycia zaimka osobowego, trudno jest wyrazić, kogo dana czynność dotyczy. W języku polskim nie musimy mówić: ja czytam, ty czytasz, on czyta. Wystarczy że powiemy: czytam, czytasz, czyta itd. mamy bowiem odpowiednie końcówki, aby stwierdzić, kto daną czyność wykonuje. Mówimy wtedy, że czasownik odmienia się. Natomiast w języku norweskim czasownik nie odmienia się, musimy więc dodać do czasownika zaimki osobowe: jeg, han, hun itd.

Inny przykład, tym razem użyjemy czasownika: pić

? drikke ? pić

Zwróć uwagę na końcówkę czasownika: drikker oraz leser

Ta końcówka to: – er

Większość norweskich czasowników w czasie teraźniejszym kończy się na: er

Zobacz, jak tworzymy czas teraźniejszy

W takiej postaci tworzy czas teraźniejszy.

Zobacz teraz na przykład z tym czasownikiem:

Teraz już wiesz, jak utworzyć czasownik w czasie teraźniejszym, zarówno wtedy, kiedy kończy się on w bezokoliczniku na końcówkę -e, oraz wtedy, kiedy nie ma na końcu słowa -e.

Poza tymi regułami tworzenia czasu teraźniejszego, powinieneś wiedzieć, że istnieją czasowniki, które tworzą czas teraźniejszy w sposób nieregularny. Poznasz je w kolejnej lekcji.

jobber – pracuje

arbeiderr – pracuje

begynner – zaczyna

betaler – płaci

forklarer – wyjaśnia

forst?r – rozumie

forteller – opowiada

f?r – dostaje, otrzymuje

glemmer – zapomina

g?r – idzie

handler – robi zakupy

kj?per – kupuje

henter – bierze, sięga po coś

hjelper – pomaga

kj?rer – prowadzi samochód

kommer – przychodzi

lager – przygotowuje

l?per – biegnie

selger – sprzedaje

sier – mówi

sitter – siedzi

leser – czyta

h?rer – słucha, słyszy

heter – nazywa się

reiser – podrózuje

bor – mieszka

p? – na

klokka ? godzina

hver dag – codziennie, każdego dnia

i ? w

klassen ? klasa

med ? z

elevene ? uczniowie

mine ? moi

l?rer – nauczyciel

forklarer ? wyjaśnia

gramatikk – gramatyka

forst?r – rozumie

igjen. – ponownie

kultur ? kultura

eventyr – opowiadania

CD-er ? płyty CD

tv programmer ? programy telewizyjne

ofte – często

av og til – czasami

veldig ? bardzo

spennende ? ekscytujące

Informacja: W słowniku powtarzają się czasami słowa, które poznałeś już wcześniej w poprzednich lekcjach. Właśnie te, które powtarzają się w nowych czytankach i dialogach, są znów tłumaczone, dla ich utrwalenia. Zatem nie musisz cofać się do poprzednich lekcji i szukać na nowo tych słówek w dziale: słownik. Dzięki temu, jeśli nie zapamiętałeś jakiegoś słowa na poprzedniej lekcji, być może będzie ono powtórzone przy kolejnej. Staraj się jednak uczyć nowych słów regularnie, do każdej lekcji, a słowa, które są zamieszczone w słowniku ponownie, potraktuj jako powtórkę i sprawdzenie własnej wiedzy.

Dodatki